De EPB-aangifte: wat is het en wat betekent het voor u?

Dat bouwen en verbouwen steeds duurzamer moet gebeuren, moet ik u niet meer vertellen. Door energiebewust te bouwen dragen allemaal bij aan een oplossing voor klimaat- en milieuproblemen. Sinds 2021 legt Europese overheid dan ook dat richtlijnen op met betrekking tot de energieprestaties van gebouwen. In Vlaanderen vertaalt zich dat onder andere in een EPB-regelgeving (Energieprestatie en Binnenklimaat). Daar hoort ook een EPB-aangifte bij. Maar wat is dat juist? Wanneer is deze aangifte verplicht? Wie is er verantwoordelijk voor? En wat zijn de procedures? U leert er alles over in deze nieuwe blog.

Wat is de EPB-aangifte?

De EPB-aangifte is een verplicht conformiteitsdossier dat in Vlaanderen moet worden ingediend voor bouwprojecten die onder de EPB-regelgeving vallen. In deze aangifte documenteert de EPB-verslaggever of een gebouw gebouwd of gerenoveerd is in overeenstemming met de EPB-eisen. Het document omvat informatie over isolatie, ventilatie, verwarmingssystemen en andere zaken die de energieprestatie en het binnenklimaat van een gebouw beïnvloeden. Om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen en om boetes te vermijden moet de EPB-verslaggever de aangifte correct en tijdig indienen.

Bouwprojecten met EPB-aangifteplicht

Welke bouwprojecten vallen onder de EPB-regelgeving en vereisen een EPB-aangifte? Kort gezegd zijn er vier situaties waarin een aangifte verplicht is:

  • Elk nieuwbouwproject waarvoor u een stedenbouwkundige vergunning moet aanvragen of melding moet doen, en waarvoor u een architect moet inschakelen;
  • renovaties waarvoor een u stedenbouwkundige vergunning of melding nodig geeft, en u moet samenwerken met een architect;
  • ingrijpende energetische renovaties waarbij u de verwarmingsinstallaties vervangt en minstens 75% van de bestaande en nieuwe scheidingsconstructies isoleert die grenzen aan de buitenomgeving;
  • uitbreidingen van bestaande gebouwen die vergunnings- of meldingsplichtig zijn en waarbij u beroep moet doen op een architect.
Voor werken waarvoor u geen architect moet inschakelen geldt de aangifteplicht niet. Ook industriële gebouwen of gebouwen die zich op een landbouwbedrijf bevinden en niet voor bewoning bestemd zijn, worden niet automatisch als geklimatiseerd beschouwd, en ontlopen zo de verplichting.

Daarnaast zijn er ook enkele uitzonderingen mogelijk. Zo is er geen aangifteplicht voor gebouwen met een tijdelijke vergunning met een maximale duur van twee jaar. Ook alleenstaande gebouwen, kleiner dan 50 m² en EPN-eenheden (een klein kantoor of omkleedruimte, bijvoorbeeld) met een totale bruikbare vloeroppervlakte van minder dan 50 m² gelegen in een industrieel gebouw waarin geen energie verbruikt wordt om een specifieke binnentemperatuur te bereiken of in een landbouwgebouw.

De aangifteplichtige

Volgens de EPB-regelgeving is de bouwheer of de houder van de stedenbouwkundige vergunning of melding de aangifteplichtige. Als aangifteplichtige bent u verantwoordelijk voor het naleven van de EPB-eisen en de juiste procedures. Dat betekent dat u:

  • Een erkend EPB-verslaggever en ventilatieverslaggever moet aanstellen die toeziet op de naleving van de eisen gedurende het bouwproces;
  • een architect onder de arm moet nemen;
  • correct en voor de aanvang van de werken een startverklaring moet indienen;
  • moet voldoen aan de EPB-eisen;
  • alle nodige bewijsstukken moet verzamelen om te bewijzen dat u aan de eisen hebt voldaan;
  • tijdig de EPB-aangifte moet indienen.

De EPB-aangifte bij verkoop of overdracht

Bij verkoop of overdracht van het gebouw kan de aangifteplicht onder specifieke voorwaarden overgaan op de nieuwe eigenaar. Deze voorwaarden zijn afhankelijk van de datum waarop de akte is verleden.
Voor aktes verleden vanaf 1 april 2023 mag het gebouw nog niet voorlopig opgeleverd zijn. Als de voorlopige oplevering al heeft plaatsgevonden, kan u de aangifteplicht niet meer overdragen. De akte moet expliciet vermelden dat de EPB-aangifteplicht aan de nieuwe eigenaar wordt overgedragen. Bij de akte moet u ook een tussentijds verslag overgedragen. Als oorspronkelijke aangifteplichtige moet u de nieuwe aangifteplichtige alle nodige gegevens bezorgen, zodat de verslaggever de EPB-aangifte kan opstellen.

Voor aktes verleden tussen 1 juli 2017 en 31 maart 2023 gelden gelijkaardige voorwaarden. Ook hier is een tussentijds verslag verplicht. De oorspronkelijke en nieuwe eigenaar bepalen onderling wie de aangifte afwerkt.

Het tussentijds verslag

Het tussentijds verslag beschrijft de status van de EPB-vereisten van een gebouw op het moment van de overdracht van de aangifteplicht. Dit verslag moet u bij de verkoopakte overdragen aan de nieuwe eigenaar. Het wordt opgesteld door de EPB-verslaggever van de oorspronkelijke aangifteplichtige en ondertekend door de oorspronkelijke aangifteplichtige, de nieuwe eigenaar en de EPB-verslaggever.
Naast een overzicht van de uitgevoerde maatregelen en van de resterende maatregelen bevat dit verslag ook de nodige documentatie en bewijsstukken en een vermelding van de specifieke verantwoordelijkheden voor de naleving van de EPB-eisen.
In het tussentijds verslag wordt de verantwoordelijkheid voor de verdere naleving van de EPB-verlichtingen wordt overgedragen. Daarnaast garandeert het dat de nieuwe eigenaar de status van de EPB-verplichtingen kent en weet welke maatregelen hij nog moet nemen

Na voltooiing van de werken dient de EPB-verslaggever de definitieve EPB-aangifte in.

De EPB-aangifte na verkoop door een promotor-bouwheer

Bij de verkoop van een gebouw door een promotor-bouwheer is deze doorgaans de aangifteplichtige, ongeacht wie de stedenbouwkundige vergunning heeft aangevraagd. De aangifteplicht kan wel worden overgedragen aan de koper als dit uitdrukkelijk vermeld wordt in de koopakte, een correct tussentijdsverslag is opgemaakt en de promotor-bouwheer de nieuwe aangifteplichtige op het einde van de werken de nodige gegevens zodat de verslaggever de EPB-aangifte kan opstellen.

Hebt u vragen over EPB-aangiftes, bouwen en verbouwen? Stel ze gerust, ik help u graag verder. Neem contact op via +32 494 12 10 42 en we boeken snel uw persoonlijke afspraak in.