menu

De toekomst is circulair: een gesprek met Joeri Beneens

Dat de bouw- en vastgoedsectoren een beweging hebben ingezet naar duurzaam en energiezuinig bouwen, ontwikkelen en wonen, is duidelijk. In eerdere artikels schreef ik reeds over hoe verschillende overheden streven naar een toekomstbestendig en koolstofneutraal gebouwenpatrimonium en welke regelgeving die ze daar de afgelopen jaren voor introduceerden. De renovatieverplichting en minimale energienorm zijn voor niemand nog onbekend. Maar hoe kijken innovatieve Vlaamse bouwondernemingen naar deze ontwikkelingen? Welke uitdagingen zien zij en welke oplossingen zetten ze in de markt? Ik vroeg het aan Joeri Beneens, CEO en derde generatie van het gelijknamige bouwbedrijf uit Olen, een pionier in duurzaam en circulair bouwen.

Europese taxonomie en rapportageverplichting veranderen alles

Onze wegen kruisten recent in Cannes, Zuid-Frankrijk. Joeri en ik waren samen aanwezig op een zeer geslaagde MIPIM-conferentie, het meest toonaangevende vastgoedevenement wereldwijd. Daar zagen we hoe talloze steden en landen hun meest ambitieuze, innovatieve en duurzame projecten tentoonstelden. In deze internationale setting sprak ik met Joeri over de belangrijkste ontwikkelingen en uitdagingen binnen de sector en vroeg ik hem hoe hij naar de toekomst kijkt. Het werd een uitermate boeiend gesprek dat ik u zeker niet wil onthouden.

Volgens Joeri brengen de nieuwe EU-taxonomie en duurzaamheidsrapportagewetgeving grote uitdagingen met zich mee voor de bouwsector in ons land.

Joeri Beneens: "De EU-Taxonomie geeft inzicht in welke mate de activiteiten van ondernemingen in de bouw- en andere sectoren duurzaam zijn. De Europese CSRD- of rapportagewetgeving verplicht grote en/of beursgenoteerde bedrijven om te rapporteren over de impact van hun activiteiten op omgeving, samenleving en bestuur (Environmental, Social, Governance of ESG).
De komende jaren zal deze verplichting ook kmo's treffen. Als zij vandaag in opdracht van grote bedrijven bouwen of deelnemen aan openbare aanbestedingen, is dat nu al het geval.


“Je CSRD-rapportage bepaalt in welke mate je investeerders of financiering kan aantrekken en aan welke prijs.”


Wat zijn de concrete gevolgen van deze taxonomie en rapportagewetgeving voor bouwondernemingen?
Joeri Beneens: “Ten eerste heeft dit gevolgen voor de manier van bouwen, welke (combinatie van) materialen je kan gebruiken, enzovoort. Daarnaast gebruiken financiële instellingen en investeringsmaatschappijen de CSRD-rapportage ook om de waardering van bedrijven te onderbouwen en risico's van financieringen en investeringen in te schatten. Kort door de bocht: je rapportage bepaalt in welke mate je investeerders of financiering kan aantrekken en aan welke prijs.”


Hout, biomaterialen en circulair bouwen

“We kiezen resoluut voor hout, circulaire en biobased materialen en gebruiken die in onze modulaire, demonteerbare Benegrid-methode.”

Hoe gaan jullie om met deze uitdagingen?
Joeri Beneens: “Beneens is al sinds de oprichting in 1935 een innovatieve onderneming. Zo dragen we duurzaamheid al vele jaren lang hoog in het vaandel. Daarom kiezen we al meer dan 10 jaar resoluut voor hout en gebruiken we, waar we kunnen, ook biobased en herbruikbare materialen als alternatief op vaak vervuilende materialen als beton, baksteen, PUR en PIR.

Bovendien ontwikkelden we onze unieke Benegrid-methode. Dat is een modulaire manier van bouwen waarbij alle materialen herbruikbaar zijn en waarmee je een gebouw flexibel kan aanpassen aan veranderende noden. Daarvoor ontwierpen we een uniek digitaal gebouwenpaspoort dat alle gebruikte materialen in kaart brengt en zo meteen ook de nodige informatie geeft voor de verplichte rapportage.”


“Door onze werkwijze worden gebouwen opslagplaatsen van grondstoffen én van CO2.”


Kan je een voorbeeld geven van een project dat jullie op die manier realiseerden?
Joeri Beneens: “Met kantoorgebouw 't Centrum op de site van Kamp C in Westerlo realiseerden we samen met andere partners het meest circulaire kantoorgebouw van België. Door biobased materialen te gebruiken, zoals schelpenisolatie en -fundering en cellulosevlokken, maar ook circulair hout, CLT-vloeren en andere toepassingen bespaarden we 900.000 kilogram CO2.
We pasten er ook onze robuuste en flexibele Benegridtypologie toe. Met deze gridstructuur op basis van CLT van 5 meter op 5 meter minimaliseren we ons snijverlies en afval en maximaliseren we onze (kosten)efficiëntie. Bovendien zijn alle wanden, kolommen en andere onderdelen perfect uitwisselbaar waardoor we ze kunnen gebruiken in andere projecten. Zo wordt 't Centrum, en bij uitbreiding ook de andere gebouwen die we op deze manier realiseerden, een opslagplaats van grondstoffen en van CO2. Die kan makkelijk 100 tot zelfs 200 jaar opgeslagen blijven in het hout.”


Wat brengt de toekomst?

Een koolstofneutrale bouwsector, dat is waar Beneens voluit voor gaat. Maar op welke manier volgt de rest van de sector? Kunnen bedrijven de strenge Europese regelgeving nog volgen? Zitten ondernemingen en overheden op gelijke snelheid? En op welk vlak kunnen in de toekomst de grootste stappen gezet worden?

Joeri Beneens: “Omdat het grootste deel van de CO2-uitstoot van de bouwsector te wijten is aan de productie van cement, kunnen we de grootste duurzaamheidswinsten behalen met nieuwe recepten voor circulair beton en de productie van CO2-neutraal cement.

Anderzijds is het ook belangrijk dat overheden andere modellen gebruiken voor het toekennen van openbare aanbestedingen. Vandaag is de prijs nog steeds de belangrijkste factor in het gunningsproces. Dit staat een echte verduurzaming in de weg, laat geen ruimte voor langetermijnvisies en zorgt voor moeilijke dossiers waarin de verschillende partijen vaak met tegenstrijdige belangen tegenover elkaar staan. Ook dat is niet bevorderlijk voor de nodige veranderingen.

Ten slotte zie ik dat de verduurzaming in de residentiële sector dreigt te vertragen door hoge rentes, stijgende kosten, strengere procedures bij de kredietinstellingen en een moeilijk vergunningsbeleid waardoor projecten soms vele jaren stilliggen. Ook daar moet verandering in komen willen we de vooropgestelde klimaatdoelstellingen behalen.”


Hebt u vragen over circulair bouwen? Of wilt u een duurzaam project ontwikkelen? Neem contact op, ik zet u graag op weg.