Hogere btw op sloop en heropbouw is een nefast voor gezinnen, investeerders en de bouwsector

Terwijl private investeerders meer drempels ervaren op de nieuwbouwmarkt en ons land te maken heeft met een groot tekort aan huurwoningen zal het verlaagde btw-tarief van 6 procent voor sloop en heropbouw dit jaar waarschijnlijk aflopen. De geraamde, economische kost van 293,16 miljoen euro die met deze maatregel gepaard zou gaan doet de regeringspartijen aarzelen over de verlenging ervan. Maar volgens experten zou de afschaffing een nefaste impact hebben op de mogelijkheden van starters zonder eigen woning en private investeerders. Samen met hen pleit ik voor duidelijkheid over deze maatregel en een verlenging ervan om perspectief te bieden aan gezinnen en investeerders en een stilstand van de markt en bouwsector te vermijden. 

De verlaging van het btw-tarief op voor sloop en heropbouw naar 6% werd in 2021 ingevoerd als een fiscale stimulans voor de bouwsector. Met die beslissing breidde de overheid een regelgeving uit die voordien al in 32 centrumsteden van toepassing was.

De stopzetting doet de voordelen die gepaard gaan met de verlaging van de registratierechten teniet voor deze groep. Als de kosten van een verbouwproject met 15% stijgen – goed voor tienduizenden euro’s - komt de betaalbaarheid ervan nog meer in het gedrang, zeker nu bouwen en lenen steeds duurder worden.

Ons land heeft nood aan een vernieuwing van het woonpatrimonium indien we onze klimaatdoelstellingen willen halen, en vooral nood aan meer woningen. De beschikbare woningen volstaan niet om onze bevolkingsgroei op te vangen. De verlaging van het btw-tarief diende onder andere dit doel. Maar wanneer de maatregel zou verdwijnen, stijgen de risico’s voor gezinnen en private investeerders. Samen met de groeiende vergunnings-, bouw- en financiële risico’s, door toenemende betwistingen, inflatie en rentes, zal de bouw en verkoop van woningen vertragen en de sector destabiliseren.

Het maken van een fiscaal onderscheid van 15% tussen sloop en heropbouw en renovatie is op z’n minst bedenkelijk. We moeten elke case afzonderlijk bekijken. Soms is een renovatie duurzamer en efficiënter, soms zijn de kosten en inspanningen ervan niet te verantwoorden.

Bovendien werkt het verdwijnen van de maatregel ook fiscale discriminatie tussen de centrumsteden, waar de maatregel permanent van kracht is om verpaupering tegen te gaan, en andere gemeenten in de hand. Maar ook plattelandsgemeenten en kleinere steden krijgen met leegstand te maken. Als het btw-tarief voor sloop en heropbouw opnieuw opgetrokken wordt naar 21% zal de broodnodige vernieuwing van het versnipperde en verouderde Belgische woonpatrimonium nog meer vertragen.

Hoe dan ook is het onaanvaardbaar om sloop en heropbouw fiscaal dezelfde lasten te laten dragen als nieuwbouwwoningen of -projecten die nieuwe, open ruimte innemen.  

De regering moet snel duidelijkheid verschaft over het al dan niet verlengen van de fiscale maatregel, voor de gezinnen, de investeerders en de bouwsector in het algemeen. Vandaag zit iedereen in een situatie van onzekerheid die onmogelijk kan blijven duren.

En als de regering de uitdagingen rond kwalitatief, betaalbaar en toekomstbestendig wonen echt het hoofd wil bieden zit er wat mij betreft maar één ding op: de maatregel verlengen. Fiscale eerlijkheid en gelijkheid tussen centrumsteden en andere gemeenten en tussen sloop en heropbouw en renovatie zijn absoluut nodig.

Tenslotte is niemand gebaat met drastische beslissingen. Wijzigingen in deze materie dienen geleidelijk aan te worden doorgevoerd. Tussen de opstart van een project en de realisatie ervan liggen immers vaak verschillende jaren. 

Hebt u vragen over renoveren, verbouwen, kopen of investeren? Neem dan gerust contact op, ik help u graag.