Lenen in tijden van inflatie: de 5 meest voorkomende vragen aan banken

Hebt u plannen om een woning te kopen of te bouwen? Dan informeert u zich best grondig. In deze tijden van hoge rentes en bouw- of renovatiekosten, is dat meer dan ooit noodzakelijk. Hoeveel kan u lenen? Op welke termijn? Hoeveel moet u zelf minimaal bijdragen? Met deze en andere vragen klopt u best aan bij uw bankier. Maar met welke vastgoed- en kredietvragen komen mensen vandaag het vaakst bij de bank over de vloer? Ik vroeg het aan Daisy Van de Moer, medekantooreigenaar van AXA Bank in Heist-op-den-Berg. 

Hoeveel kunnen we lenen? Voor veel kandidaat-bouwers of -kopers is deze vraag belangrijker dan ooit tevoren. De stijgende rentes en bouw- of renovatiekosten hebben immers een grote impact op de beschikbare budgetten.

“De inflatie weegt op het dagelijks leven. Ook de kredieten vormen daar geen uitzondering op. De rentes op woonkredieten liggen toch gemakkelijk 3 keer hoger dan een jaar geleden, voor een vaste rente is dat nu 3 tot 3.5%. Vanzelfsprekend heeft dat gevolgen op de leencapaciteit van mensen.

Het bedrag dat iemand kan lenen is uiteraard afhankelijk van verschillende factoren. Banken hanteren daarvoor een aantal normen. De eigen inbreng en het bedrag dat mensen maandelijks overhouden na aflossing van hun krediet zijn er daar twee van. De banken hebben deze normen de afgelopen jaren verstrengd.  

Zo moeten kandidaten vandaag toch aanzienlijk meer ter beschikking houden op hun rekening na de maandelijkse aflossing van hun krediet dan voordien. Bij elke bank is dat verschillend maar reken er toch op dat het enkele honderden euro's hoger zal liggen. Door de hogere rentes, wordt dat natuurlijk moeilijker. Daardoor zullen mensen ook minder kunnen lenen.

Wat betreft de eigen inbreng geldt de algemene regel dat kandidaten minstens de notariskosten bijdragen. 100% leningen hebben een hoger tarief dan leningen waarbij slechts 80% of 90% van het investeringsbedrag wordt ontleend en worden door de Europese Centrale Bank afgeraden.

Tenslotte moet er vanaf volgend jaar voor iedere verkoop waarvoor een krediet wordt aangegaan een verplichte schatting plaatsvinden, uitgevoerd door een beëdigd landmeter of schatter. De kredietnemer zal dan maximum deze geschatte waarde kunnen lenen. Ook dit zal dus bepalend zijn voor de leencapaciteit van mensen.”

Kies je in deze economische context best voor een vaste of een variabele rentevoet? En heeft de inflatie ook een invloed op de looptijd van leningen? Op deze vragen heeft Daisy een kort en duidelijk antwoord.

“Bij AXA bieden wij op dit moment vrijwel geen kredieten met variabele rentevoeten aan. De reden daarvoor is heel simpel: de inflatie en  de stijging van de interesten zullen nog wel even blijven duren. Zou je voor een variabele kiezen, dan zit je binnen 3 tot 5 jaar vermoedelijk aan je plafond. Daarom bieden we bijna uitsluitend kredieten aan met vaste rentes.

Wat betreft de looptijden zien we dat de meeste jonge koppels, net als voordien, een krediet afsluiten voor 20 tot 25 jaar. De ECB adviseert dan ook een maximum looptijd van 25 jaar. Een krediet van 30 jaar is daarom uitzonderlijk en ook vrij duur.”

De vastgoedmarkt mag dan wel licht afkoelen, de prijzen zijn nog steeds hoog en ook de kosten van bouwmaterialen blijven stijgen. Onzekerheden over prijzen en hoe prijsstijgingen in te calculeren, komen volgens Daisy dan ook veel voor.

“Vastgoedprijzen zijn een optelsom van heel wat componenten: locatie, oppervlakte, afwerkingsgraad, teveel om op te noemen. Het is dus onmogelijk om een eenduidig antwoord te geven op vragen over prijzen. Een vrijstaande woning in Heist-op-den-Berg zal makkelijk 400.000 euro kosten, in aankoop of als nieuwbouw. In ene gemeente is dat waarschijnlijk wat minder, elders zal het meer zijn. We zien dus grote verschillen per regio.

Wat we wel weten is dat de prijzen nog steeds hoog liggen, te hoog volgens de overheid. Net daarom voerde ze de verplichte schatting in. Zo wil ze immers een beter zicht krijgen op de werkelijke waarde van het vastgoed in ons land. Mogelijk heeft dit ook een impact op de prijzen. Het is in ieder geval de bedoeling van de overheid om zo tot een reëlere waardering van vastgoed te komen. Of dat echt zo zal zijn, valt nog af te wachten.

Wat wél zeker is, is dat de kosten van bouwmaterialen stijgen en dat aannemers daarom steeds vaker variabele prijzen hanteren. Als kredietnemer moet je hier rekening mee houden.” 

Nu de meeste banken bijna uitsluitend kredieten met vaste rentes aanbieden, vragen veel mensen zich af of het nog de moeite loont om op zoek te gaan naar de beste formules en tarieven.

“De afkoeling op de vastgoedmarkt zorgt ervoor dat banken erg in de weer zijn om klanten binnen te halen en te houden. Dat heeft tot gevolg dat rentes dichter bij elkaar liggen. Maar dat biedt natuurlijk ook kansen voor kredietnemers. Vergelijken blijft dus belangrijk. Maar mijn ervaring leert dat naast het tarief, ook andere factoren meespelen in het keuzeproces. Met name bereikbaarheid en service liggen meer dan ooit mee in de weegschaal. Mensen willen informatie en advies krijgen. En ze willen dat vooral persoonlijk, niet via de digitale weg zoals bij sommige grote spelers vandaag het geval is.” 

De vraag naar grondig en persoonlijk advies wijst volgens Daisy op een behoefte aan zekerheid in de huidige economische omstandigheden. Als bankier wijst ze op de belang van een grondige analyse van de inkomsten en uitgaven.

“Het is meer dan ooit noodzakelijk om gedetailleerd in kaart te brengen hoeveel budget er precies voor handen is om te spenderen aan een krediet. Ik raad iedereen die hier over de vloer komt aan om altijd een reserve opzij te houden. Het is nooit een goed idee om je laatste euro aan een woning te spenderen. Een buffer is noodzakelijk.

Maak de berekening, bekijk wat je financieel kan dragen en onderzoek verschillende mogelijkheden om op een gezonde manier je vastgoeddroom te realiseren. Voor sommige mensen betekent dat, dat ze die dromen wat moeten bijschaven of gefaseerd moeten realiseren. Anderen vinden een oplossing in een bijberoep of flexi-job.

Informeer jezelf vooral goed bij een specialist. Een goed gesprek voor je dergelijke belangrijke, financiële beslissingen neemt, is onmisbaar."

Bent u op zoek naar een nieuwe thuis? Een woning of appartement? Hebt u vragen over kopen en kredieten? Neem contact op of schrijf u in op de nieuwsbrief. Ik help u met plezier verder.